De buitenruimte is goed ingericht en nodigt uit om in te verblijven en te recreëren. Binnenstedelijke woningbouw gaat concurreren met de verschillende andere functies die in de buitenruimte een plek hebben. De kwaliteit van de buitenruimte wordt steeds meer bepaald door de beschikbaarheid van ruimte. Daarom gaat Zaanstad de schaarse ruimte hoogwaardig inrichten. Met deze hoogwaardige inrichting wordt de gebruikswaarde van de openbare ruimte vergroot. Ook het buitengebied, gezien als een belangrijke kernkwaliteit van de stad, wordt beter ontsloten voor recreatief medegebruik.

Ook de effecten van de klimaatverandering vragen om een andere inrichting van de openbare ruimte. Verstedelijking van de openbare ruimte zal ertoe leiden dat er toenemende mate behoefte is aan voldoende bergingscapaciteit bij droogte en extreme regenval. Daarnaast zal er ruimte moeten zijn om in periodes van hitte voldoende schaduwplekken te hebben waar met name kwetsbare groepen in de samenleving verkoeling kunnen vinden.